Wat is congruentie nou precies, en hoe kun je er geoefender in worden? Goede vragen! Congruentie is de kunst van integriteit. Je vindt alle antwoorden in dit artikel.
Inhoud van deze pagina:
Wat is congruentie?
Congruentie is een gelijke afstemming van wat je denkt (1), voelt (2) en doet (3). Als je congruent bent, reflecteren deze elementen alle drie dezelfde gemoedstoestand (‘state') waarin je verkeert.
Iemand die oprecht blij is met zijn verjaardagscadeau is congruent. Hij zal zich erg opgewonden en gelukkig voelen en hij zal ook zeggen dat hij heel blij is met het cadeau. Hij ervaart dan een pure state van blijdschap. Hij is op dat moment verbonden met zichzelf en zijn omgeving, en hij is ook helemaal in het moment.
Wanneer iemand congruent is, toont deze persoon een pure gemoedstoestand. Het is dus geen gemixte gemoedstoestand en er is geen intern conflict.Je kunt bijvoorbeeld congruent verdrietig, kwaad of blij zijn.
Wat is incongruentie dan, en wat is hier een voorbeeld van?
Bij een incongruent persoon is er een verschil tussen wat hij/zij zegt, doet en voelt.Bijvoorbeeld: er treedt incongruentie op in het geval iemand teleurgesteld is in zijn cadeau (gevoel) terwijl hij toch vertelt (gedrag) dat hij er blij mee is.
Voor getrainde NLP’ers, en vaak ook voor niet-getrainde mensen, is incongruentie eenvoudig te herkennen. Hoe? Laten we voor een extra duidelijk voorbeeld naar sarcasme kijken…
Een overdrevenvorm van incongruentie is sarcasme. De intonatie en gezichtsuitdrukking van een sarcastisch persoon komen totaal niet overeen met zijn woorden. Ook kun je incongruentie herkennen aan een asymmetrisch gezicht.
Hoe je dat herkent, komt allemaal aan bod in een NLP Practitioner Opleiding. In zo'n opleiding wordt onder andere ingegaan op de structuur van de subjectieve ervaring, waarmee je vragen kunt stellen om incongruentie of congruentie te herkennen en te beïnvloeden.
Als wat je denkt, zegt en doet hetzelfde zijn, ervaar je volledige vrijheid, liefde en vervulling.
– GandhiEven tussendoor: Heb je jouw NLP Doe-Boek al?
Vind je mijn blog zinvol en wil je alles in de vingers krijgen om je communicatie & relaties te boosten? Ik maakte dit simpele NLP Doe-Boek voor je. Mis jouw exemplaar niet:Hier met blogkorting en gratis verzending.
Ontvang Jouw NLP Doe-Boek met korting
Hoe kunnen we meten of we (in)congruent zijn?
Incongruentie kun je herkennen met de volgende hints:
- Modale werkwoorden van noodzaak: “ik moet…”
- Wanneer iemand zegt: “proberen” in plaats van “doen”.
- Wanneer iemand aarzelende bewegingen en gebaren maakt of als iemand een aarzelende stem heeft.
- Wanneer je via een logische niveaus-analyse ontdekt dat iemands logische niveaus niet op één lijn zitten.
- Zijn of haar daden reflecteren niet zijn/haar woorden of spreken ze zelfs tegen. Benoem dit ook: “Ik hoorde je x zeggen en ik zag je y doen (zintuiglijk specifiek). Kun je me vertellen wat er in je omgaat? Als je x niet wilt, wat wil je dan wel?” De ander zal vaak niet eens merken dat hij/zij y deed.
Wil je weten hoe congruent je bent over een bepaalde keuze in je leven? Doe dan het volgende:
- Leg je hand op je hoofd en voel of je hoofd instemt met die keuze.
- Leg je hand op je hart en voel of je hart instemt met die keuze.
- Leg je hand op je buik en voel of je buik instemt met die keuze.
Voelen alle drie de plekken even sterk aan? Willen alle drie de plekken de keuze echt doorzetten? Dan weet je dat je congruent bent. Is dat niet het geval, dan weet je dat je op dit moment nog niet congruent bent over dat betreffende thema.
Zeg wat je voelt en voel wat je zegt. Opeens bevrijd je jezelf van stress en depressie.
Waarom zijn we incongruent? Oorzaak, gevolg en de positieve intentie
We zijn vaak incongruent met de positieve intentie om onszelf te beschermen. In bepaalde situaties ben je namelijk bang om ‘voor schut' te staan. Hierdoor neem je dan een rol aan waardoor je je veiliger en zelfverzekerder voelt op dat moment (de positieve intentie).
In veel gevallen wordt door anderen opgemerkt dat je dit aan het doen bent. Jezelf congruent angstig voelen is dus in veel gevallen beter dan zo’n innerlijke strijd van en een incongruente zelfverzekrdheid.
Hoe kunnen we onze congruentie verhogen?
Wil je iets heel graag doorzetten vol zelfverzekerdheid, maar voel je je incongruent doordat je bijvoorbeeld angst voelt om voor schut te staan? Het is beter om de angst om voor schut te staan te voelen en dat ook zo te uiten. Op die manier komt zelfverzekerdheid vanzelf in plaats van die angst, maar dan wél congruent.
Via deze weg (het toelaten van alle gevoelens) is het zaak om volledig congruent in een zelfverzekerde gemoedstoestand te raken, waarin je jezelf dus zelfverzekerd voelt en dat ook tot uiting komt in je gedrag. NLP-oefeningen kunnen ervoor zorgen dat er congruentie optreedt door de gevoelens, het gedrag en de gedachten tegelijk te sturen.
Een alternatieve manier is om slechts aan een of twee van deze drie elementen (denken, doen en voelen) te werken. Ieder van de drie componenten uit de congruentie-driehoek heeft namelijk effect op de andere componenten. Wanneer je je bijvoorbeeld onzeker voelt kun je je armen helemaal gaan spreiden en als een trotse koning gaan staan. Het gevoel van zelfverzekerdheid zal dan vanzelf volgen.
Test ook de formele techniekVisual Squash uit. Die techniek is speciaal bedoeld voor het oplossen van incongruenties.
De merkwaardige kracht van congruentie
Je kunt overal mee wegkomen als je congruent bent. Het tegenovergestelde is ook waar: zeg je iets terwijl je stemgebruik, lichaamshouding, gevoelens en gedachten niet hetzelfde uitstralen, dan ben je niet effectief. Mensen denken dan: ‘ieuw!'
Je kan overal mee wegkomen als je congruent bent.
Zorg er dus voor dat je stem en boodschap congruent zijn. Gebruik een opzwepende stem als je zegt dat de client zich ‘Simpelweg fantastisch' voelt! En zet een laag tempo in als je zegt: ‘Ik. Wil. Dat. Je. Hierop. Heel. Langzaam. En. Voorzichtig. Let. Stopt.'
Waar geluk is wanneer datgene wat je doet, denkt en zegt, in perfecte harmonie is.
– Gandhi
Contact met mensen vermijden of aangaan, ondanks de incongruentie?
Alle problemen waar cliënten mee komen zijn vormen van incongruentie. Het zijn paradoxen. Problemen, incongruentie, paradoxen of hoe je het ook wil noemen bevatten veel turbulentie.
Dat gevoel van instabiliteit groeit bij contact met andere turbulente zaken, namelijk andere mensen. Geen wonder dat we naar de zee, de natuur of ons bed willen. En dat probleem moet je aanpakken bij de kern, waar het het meest gevonden wordt, namelijk door contact met andere mensen. Niet door weg te vluchten.
Wat heeft congruentie te maken met integriteit?
Eerlijke communicatie is zeggen wat je echt wil. Niet pleasen maar vragen om wat je echt wil. Dat kan bijvoorbeeld zijn: nee zeggen als iemandje auto nodig heeft. Dan kun je op de volgende manieren integer en congruent nee zeggen:
- Bedankt voor het vragen, en nee.
- Ik begrijp het en nee.
- Je zou gelijk kunnen hebben, en nee.
- Ik zie dat het voor jou zou kunnen werken, en nee.
- Ik geef om je, en nee.
- Ik ben bang om nee tegen je te zeggen, en het antwoord is voorlopig nee.
Oefening – Congruentie verkennen
We gaan de interne en externe signalen van een persoon identificeren om zo te verkennen hoe congruentie eruit ziet.
- A en B staan tegenover elkaar. B is de coach en zal tijdens deze oefening goed observeren wat er met de fysiologie van A gebeurt.
- “Wanneer was je lekker congruent? Betreed die ervaring/herinnering van een congruente state.”
- Vraag naar de interne en externe signalen (VAKOG) en de emoties van A. Voorbeelden: “Wat voor emoties had je toen? Hoe zag je er toen uit? Hoe gedroeg je je? Wat was je houding? Wat zei je? Wat voel je nu je eraan terugdenkt? Waar voel je het en hoe voelt het? Hoe is je ademhaling, de spanning op je spieren, het gevoel in je tenen? Kan je je emoties beschrijven? Is het een gevoel van vrede, ontspanning, of iets anders?”
(Tip: de coach echoot de antwoorden soms terug om een soort vicieuze cirkel van goede emoties te creëren.) - Als B de state heeft verkend brengt hij A weer naar een neutrale state door bijvoorbeeld te zeggen “laat dat gaan”.
- Herhaal alle voorgaande stappen 3 keer met verschillende congruente states om er samen achter te komen welke interne signalen bij alle 3 de states hetzelfde zijn.
- Tijdens deze oefening kalibreert/observeert de coach de externe signalen die bij alle 3 de states hetzelfde zijn. Je zult na een tijdje merken dat de coach de antwoorden al eerder kan opmerken aan het lichaam van de cliënt voordat de cliënt het vertelt. Bijvoorbeeld: op de vraag waar ze de congruente state in haar lichaam voelt gaat de hand van de cliënt naar haar schouder terwijl ze zegt “even denken waar ik het voel”. De coach weet dan dat het gevoel in haar schouder zit.
- Herhaal de complete oefening met 3 incongruente states. Herken hoe incongruentie eruit ziet in persoon A.
- Denk eraan om ook de incongruente herinneringen/states af te breken en A naar een neutrale state te brengen. Breng A aan het eind van de oefening weer naar een state van congruentie. Bedenk beide hoe je voortaan het verschil tussen congruentie en incongruentie in jezelf zal weten te herkennen.
Oefening – Herken incongruentie
Bespeur voortaan incongruentie in je dagelijkse bezigheden. Bijvoorbeeld bij verkopers maar ook bij alle andere mensen waar je mee te maken krijgt. Zo kun je bijvoorbeeld herkennen dat er iets aan de hand is, dat iemand een verborgen agenda heeft of dat iemand zich ergens wel of niet thuis voelt.
Hoe kun je reageren op incongruentie?
Wanneer je incongruentie ziet in een persoon kun je op de volgende manier reageren:
- Help de ander bij het vaststellen van de positieve intentie van het gedrag, en het vinden van nieuwe uitingen van de positieve intentie die wel congruent zijn.
- Het non verbale stuk nadoen en overdrijven.
- De complete incongruentie spiegelen: Ja wat leuk, dat maakt mij zoo blij (sippe lichaamstaal).
- Meta-commentaar: “Ik zie x, ik hoor y.” Wat maakt dat je dat zegt?
- Het verbale en nonverbale omdraaien: “Dat maakt mij zoo verdrietig! (lachend)
Dit was her artikel over congruent zijn. Hartelijk bedankt voor het lezen.
Praktisch boek over congruentie
Vond je dit een zinvol artikel? Dan wijs ik je tot slot graag op het inspirerende NLP Doe-Boek, zodat we het ook samen in de praktijk gaan brengen. Hierin zitten meer dan 100 verschillende tools, tips en technieken vanuit NLP, waaronder bruikbare challenges om met congruentie aan de slag te gaan. Bekijk het NLP Doe-Boek hier >>
Gerelateerd: lees verder...
Tot slot hebben we nog gratis bronnen voor je
Nooit meer een saaie suffe grijze muis zijn?
7 NLP-tips & life hacks voor een kick-ass leven!
Direct in je mail en iedere week nieuwe gratis NLP-tools. En ik houd ook niet van spam 🙂 Je kunt je altijd uitschrijven.
Wil je nog meer tips zoals deze? Meld je dan hieronder eventjes aan voor een leuke NLP-bonus zodat je niks mist:
